Vanaf 1 januari 2025 voeren veertien gemeenten een zero-emissiezone (ZE-zone) in. Vijftien andere gemeenten volgen later. Een ZE-zone is een gebied waar alleen uitstootvrije vrachtauto’s en bedrijfswagens zich begeven. Alleen nul-emissie vrachtwagens (meer dan 3500 kg) en bestelauto’s mogen zo’n ZE-zone binnenrijden. Dit kan een uitdaging zijn voor zowel particulier en zakelijk als ambtelijk. Onder andere horecaleveranciers en winkeliers, toeleveranciers en contractpartijen van evenementen, venters, marktkooplieden en standplaatshouders kunnen hier gevolgen van ondervinden. In dit artikel wordt aandacht besteed aan welke regels de voertuigen moeten voldoen om in de ZE-zone te mogen rijden.
In 2019 spraken overheden en bedrijven in het Nederlandse Klimaatakkoord af om zones vast te stellen waar vrachtverkeer, na 1 januari 2025 geen CO2 meer mag uitstoten. Hiermee wordt een vermindering van de CO2-uitstoot beoogd en een reductie van fijnstof als bijvangst. Het doel voor het jaar 2025 is dat dertig tot veertig gemeenten meedoen aan de ZE-zones.
Toegangsregels
De overstap moet voor ondernemers haalbaar zijn. Om die reden gelden er voor verschillende voertuigen, verschillende ingangsdata. Dit betekent dat schonere bestelauto’s langer in de ZE-zone mogen rijden.
Voor bestelauto’s gelden de volgende toegangsregels:
· Alle bestelauto’s die vanaf 01-01-2025 op kenteken worden gezet en de ZE-zone in willen, moeten zero-emissie aangedreven zijn (uitzonderingen voor oldtimers, rolstoeltoegankelijke voertuigen en voertuigen die voor 500 euro of meer vanwege een handicap zijn aangepast.).
· Alle bestelauto's met een emissieklasse 4 of lager hebben geen toegang.
· Alle bestelauto's met een emissieklasse 5 hebben tot 01-01-2027 toegang.
· Alle bestelauto's met een emissieklasse 6 hebben tot 01-01-2028 toegang.
Voor vrachtwagens gelden de volgende toegangsregels:
· Alle vrachtwagens die vanaf 01-01-2025 op kenteken worden gezet en de ZE-zone in willen, moeten zero-emissie aangedreven zijn (uitzonderingen tot 01-01-2030 voor circus- en kermisvrachtwagens, exceptioneel transport vrachtwagens, verhuisauto’s, vrachtwagens met laadkraan en een hefvermogen van 35 tonmeter of meer en vrijgestelde voertuigen met een carrosseriecode 15, 16, 19, 23, 26, 27, 31 en aanduiding speciale doeleinden SB en SF).
· Alle vrachtwagens (Euro 6 bakwagens) met een Datum Eerste Toelating (DET) tussen 01-01-2017 en 31-12-2019 hebben tot 01-01-2028 toegang. Deze vrachtwagens krijgen een automatische ontheffing en vallen niet onder de overgangsregeling.
· Alle vrachtwagens (Euro 6 bakwagens) die op 01-01-2025 maximaal 5 jaar oud (vanaf DET) zijn, hebben tot 01-01-2030 toegang.
· Alle vrachtwagens (Euro 6 opleggerstrekkers) die op 01-01-2025 maximaal 8 jaar oud (vanaf DET) zijn, hebben tot 01-01-2030 toegang.
Op de website van Zero-emissie Stadslogistiek kan kosteloos worden nagegaan welke emissieklasse of DET een voertuig heeft op basis van het kenteken.
Indien het voertuig niet de ZE-zone in mag is het mogelijk om een ontheffing/vrijstelling aan te vragen die tot uiterlijk 1 januari 2030 geldig is. Dit is niet in alle gevallen mogelijk en daar waar het kan, kan niet altijd een algehele vrijstelling worden gegeven. Er kunnen verschillende ontheffingen worden aangevraagd, via de website van het RDW. Ook kan Zero-emissie Stadslogistiek helpen, indien er specifieke vragen zijn over een ontheffing via info@zero-emissieloket.nl.
Om ondernemers of mensen met een non-profitorganisatie te helpen bij deze grote veranderingen zijn er diverse subsidies en nationale regelingen beschikbaar. Bijvoorbeeld een bijdrage om een nieuwe volledig emissieloze bedrijfsauto voor het vervoer van goederen aan te schaffen. Daarnaast heeft elektrisch rijden ook een aantal financiële voordelen. Zo hoeven eigenaren van volledig elektrische auto’s niet de volledige motorrijtuigenbelasting (MRB) en de belasting van personenauto’s en motorrijwielen (BPM) te betalen.
ZE-zone binnen gemeenten
Het Besluit harmonisatie milieuzones is op 1 januari 2020 inwerking getreden. Hierin zijn, voor de harmonisatie van mileuzones en het introduceren van ZE-zones per 1 januari 2025, het Kentekenreglement, het Besluit Administratieve Bepalingen inzake het Wegverkeer (BABW) en het Reglement Verkeersregels en Verkeerstekens (RVV 1990) gewijzigd.
Ondanks dat de meerderheid van de Tweede Kamer het voorstel om alle ZE-zones uit te stellen tot 2029 heeft gesteund, gaan de deelnemende gemeenten door met de voorbereidingen. Gemeenten zijn namelijk zelf bevoegd om te bepalen waar en wanneer de ZE-zones worden ingevoerd. Hier zal volgende maand verder op worden ingegaan.