Helaas zijn we de afgelopen jaren opgeschikt als het gaat om incidenten met buitengewoon opsporingsambtenaren (hierna: boa’s). Neem bijvoorbeeld het incident op Urk waar een jongen een boa het water in duwt. Ook staat het geweldsincident op 21 mei jongstleden in IJmuiden bij veel mensen nog vers op het netvlies.
Er werd gestaakt door de boa’s, zij wilden meer geweldsmiddelen. Maar minister Grapperhaus van Justitie en Veiligheid hield echter in eerste instantie voet bij stuk en stemde niet in met bewapening van de boa’s. Dit tot ontevredenheid bij de vakbonden en bij de boa’s zelf.
Als je wilt dat een boa geweldsmiddelen tot zijn of haar beschikking heeft, dient er per keer een aanvraag te worden gedaan of ze voor die gelegenheid een wapenstok of een ander geweldsmiddel mogen dragen. Uit de praktijk blijkt dat deze toestemming niet tot nauwelijks wordt gegeven, alleen bij hoge uitzondering.
In mei van dit jaar zijn er Kamervragen gesteld tijdens het vragenuurtje. Toen heeft minister Grapperhaus beloofd een brief te zenden naar de kamer waarbij er een visie deel over de veiligheid van de boa’s werd opgenomen. De incidenten en de gesprekken die met diverse partijen (LOVP, de burgemeesters waarmee gesproken is en de boa-bonden) zijn gevoerd, zijn de aanleiding om de wapenstuk als verdedigingsmiddel te verruimen.
Pilot
Minister Grapperhaus kondigde een pilot aan waarin boa's in de openbare ruimte voor een afgebakende periode de beschikking krijgen over de korte wapenstok. Waarbij de lokale driehoek (burgemeester, officier van justitie en politie) kan bepalen of het nodig is om boa’s te bewapenen met een korte wapenstok. Achteraf wordt er door de minister getoetst of de beslissing juist is gemaakt.
Weerstand bewapening boa’s
Het beeld dat wellicht ten onrechte is ontstaan is dat de vakbonden willen dat iedere boa met geweldsmiddelen rond loopt. Dat is absoluut niet het geval. De vakbonden willen alleen dat boa’s die zich in een gevaarlijke situatie (kunnen gaan) bevinden zich kunnen verdedigen. Door het hebben van geweldsmiddelen is de verwachting van de vakbonden dat het aantal geweldsincidenten afnemen.
Pepperspray
Op dit moment zijn er geen mogelijkheden voor boa’s in de openbare ruimte om zich uit te rusten met pepperspray. Het gebruik van pepperspray kent juridische en operationele beperkingen. Zo mag op grond van de Ambtsinstructie pepperspray niet tegen groepen worden gebruikt. De minister heeft aan de vakbonden toegezegd voor 31 december 2020 de mogelijkheden en onmogelijkheden wat betreft pepperspray in kaart te brengen.