Vanaf 31 december 2020 gelden er Europese regels voor het vliegen met drones, deze zijn van kracht in alle landen van de Europese Unie. Naar verwachting leidt dit naar een toename van innovaties op het gebied van drones. Deze innovaties zullen de nodige vragen met zich meebrengen voor bewoners, beleidsmakers, uitvoerders en bestuurders. Dit artikel gaat in op de wet- en regelgeving en bevoegdheden van de gemeente.
Wet- en regelgeving
Tot 31 december 2020 waren de Regeling op afstand bestuurde luchtvaartuigen en de Regeling modelvliegen van kracht. Vanaf 31 december 2020 gelden er Europese regels voor het vliegen met drones. Wat houdt de Europese regelgeving omtrent drones in?
- De dronebestuurder moet een minimale leeftijd hebben van 16 jaar en moet zich registreren in een Europees systeem, met uitzondering van speelgoeddrones zonder camera’s;
- Er is geen onderscheid meer tussen recreatieve en beroepsmatige dronebestuurders;
- De dronebestuurder moet een verplichte kennistoets afleggen, tenzij de drone minder dan 250 gram weegt;
- De vluchten met drones zijn gecategoriseerd in:
- Vluchten met een laag risico (open categorie)
- Vluchten met een gemiddeld risico (specifieke categorie)
- Vluchten met een hoog risico (gecertificeerde categorie)
- De vluchten met een specifieke en gecertificeerde categorie moeten zich laten registreren.
- Vanaf 2023 zullen drones verplicht gegevens uit moeten zenden over de bestuurder van de drone, de vlieghoogte en de richting. Door inzicht in het gebruik van het luchtruim kan er data worden verzameld en incidenten voorkomen worden.
Daarnaast dient de bestuurder van de drone, indien er camerabeelden op worden genomen, zich te houden aan De Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG). De AVG houdt in dat het verwerken van persoonsgegevens zorgvuldig gedaan dient te worden.
De overheid kan drones inzetten als er sprake is van een dreigende verstoring van openbare orde. Zij dienen zich dan wel te houden aan de geldende voorwaarden van regulier cameratoezicht.
Informatievoorziening gemeente
Door een toename van innovaties en gebruik van drones zal er meer behoefte zijn naar afstemming en een informatievoorziening vanuit de gemeente. Er dient hierbij aandacht besteed te worden aan de bewustwording omtrent de vliegveiligheid en respect voor de privacy van de samenleving. Dit kan bijvoorbeeld door het inrichten van een informatievoorzieningsloket waarmee bewoners en droneoperators contact kunnen opnemen.
Bevoegdheden gemeente
De gemeente heeft geen gezag over het luchtruim, het is daardoor niet mogelijk om een gemeentelijke ontheffing te verlenen voor het inzetten van drones. Er kan wel gebruik gemaakt worden van de APV, bijvoorbeeld in geval van verstoring van openbare orde. Daarnaast kan er aangaande artikel 175 Gemeentewet een noodverordening opgesteld worden in het geval van een oproerige beweging, andere ernstige wanordelijkheden of van rampen, dan wel van ernstige vrees voor het ontstaan. Hiermee kan het gebruik en besturen van een drone tijdelijk verboden worden.
Verder kan het ministerie van Defensie de gemeente helpen bij het bestrijden van rampen en crises door middel van het aanbieden van militaire dronemogelijkheden. Deze kunnen ingezet worden om misbruik van drones te voorkomen.
Concluderend heeft de gemeente op het gebied van drones beperkte bevoegdheden maar kan wel fungeren als informatievoorziening voor de samenleving. Aangezien drones meerdere beleidsterreinen raakt is het van belang dat er vanuit een loket wordt gewerkt waarbij afstemming plaatsvindt en samenwerking is met specialisten op het gebied van data en privacy.