Het uitgangspunt is dat in Nederland het bezit en gebruik van (nep)wapens verboden is. In bijzondere situaties, en als voldaan is aan bepaalde voorwaarden, is het toegestaan om (nep)wapens te bezitten en te gebruiken. Dit artikel gaat in op de wet- en regelgeving en bevoegdheden bij activiteiten (zoals een optocht of re-enactment). Welke wapens mogen worden meegevoerd, wie is er bevoegd om hierover te beslissen en waar is het geregeld?
Wettelijk kader
De Wet wapens en munitie van 5 juli 1997, houdende regels inzake het vervaardigen, verhandelen, vervoeren, voorhanden hebben, dragen etc. samen met de daarop gebaseerde Regeling Wapens en munitie en de Regeling Circulaire wapens en munitie 2019, vormen het kader bij het gebruik van (nep)wapens bij activiteiten (zoals een optocht of re-enactment).
Speelgoed
Let wel dat er ook nog speelgoedwapens bestaan. Volgens de Europese speelgoedrichtlijn die van kracht is in Nederland, zijn speelgoedwapens met een CE-keurmerk wel toegestaan. Het is echter verboden om deze speelgoedwapens in publieke ruimtes bij je te hebben.
De toepassing in de praktijk
Voor alle activiteiten met wapens geldt dat vooraf een bestuurlijke toetsing moet worden uitgevoerd. Artikel 31 van de Regeling wapens en munitie, waarin een vrijstellingsregeling is opgenomen voor optochten, is mede van toepassing op re-enactment. Traditionele niet-automatische geweren, pistolen of degens vallen in bepaalde gevallen doorgaans in de categorie III of IV.
Deze vrijstellingsregeling houdt in dat voor het meevoeren van wapens uit categorie III of IV verlof wordt verleend van het meevoeren van wapens als aan de volgende voorwaarden is voldaan:
a. de personen die de wapens meevoeren op grond van de wet bevoegd zijn die wapens voorhanden te hebben;
b. de burgemeester van de gemeente waar de optocht wordt gehouden schriftelijk heeft verklaard tegen het meevoeren van de in de verklaring omschreven wapens geen bedenkingen te hebben.
Op grond van artikel 4 WWM kan een ontheffing worden verleend voor het gebruik van (nep)wapens uit categorie I of II
Bevoegdheid
In de Circulaire wapens en munitie 2019 is opgenomen dat wapens uit categorie III of IV kunnen worden meegevoerd bij re-enactment uitvoeringen nadat verlof is verleend en de burgemeester en de korpschef schriftelijk toestemming hebben verleend. Voor zover het gaat om optochten is slechts toestemming van de burgemeester vereist. Een ontheffing voor het gebruik van (nep)wapens uit categorie I of II moet worden aangevraagd bij de Minister van Veiligheid en Justitie.
Uiteraard heb je bij een aantal activiteiten ook te maken met een evenementenvergunning met een eigen afwegings- en toetsingskader, die per gemeente verschillend kan zijn.