Wat is de Wet openbaarheid van bestuur?
De Wet openbaarheid van bestuur (hierna Wob) regelt het recht op informatie van de overheid. De meeste informatie van de overheid is openbaar. Een uitzondering hierop is informatie dat volgens de Wob of andere wetgeving niet bestemd is voor bekendmaking. Om inzicht te krijgen tot bepaalde informatie kan men een Wob-verzoek indienen. Hiermee wordt aan een overheidsorganisatie gevraagd om de informatie openbaar te maken.
Begin oktober 2021 is het initiatiefvoorstel Wet open overheid (Woo) aangenomen in de Eerste Kamer. Deze wet vervangt de Wob en zal naar verwachting op 1 juni 2022 in werking treden. De Woo is gericht op een overheid die transparant is en actief informatie openbaar maakt. In tegenstelling tot de Wob verplicht de Woo meer tot het actief, uit zichzelf, openbaren van informatie door de overheid. Het openbaar maken van informatie wordt aangevraagd door middel van een Woo-verzoek en wordt gedeeld via het Platform Open Overheidsinformatie (PLOOI).
Inhoudelijke veranderingen Wob naar Woo
Bij de wijziging van de wet zijn een aantal veranderingen aan de orde. Allereerst zal de Wob worden ingetrokken op het moment dat de Woo in werking treedt. In de Woo staat actieve openbaarmaking van overheidsinformatie centraal. Dit houdt in dat bestuursorganen bepaalde informatie verplicht actief kenbaar moeten maken via het Platform Open Overheidsinformatie.
Onderdeel van de Woo is het Adviescollege Openbaarheid en Informatiehuishouding dat bij de inwerkingtreding van de Woo wordt ingesteld. Het Adviescollege Openbaarheid en Informatie is een college dat de regering en de Staten-Generaal (on)gevraagd advies geeft over de uitvoering van regels omtrent openbaarmaking van informatie, het bevorderen van het hanteren van de Woo en het bemiddelen bij onenigheid tussen bestuursorganen en beroepsmatige aanvragers, zoals journalisten.
Ter ondersteuning van gemeenten bij het implementeren en uitvoeren van de nieuwe wet, heeft de VNG, samen met Pels Rijcken & Droogleever Fortuijn, een handreiking opgesteld, genaamd Handreiking Van Wob naar Woo. Deze handreiking is te vinden op de site van de VNG.