Schurende perspectieven van gemeenten en omwonenden
Omwonenden geven aan de hand van klachten en signalen aan dat zij zich niet gehoord en/of betrokken voelen door hun gemeente wanneer er evenementen in hun buurt plaatsvinden. Ditzelfde verschijnsel doet zich voor als het gaat om de ontwikkeling van beleid over evenementen en de verlenging van evenementenvergunningen. Verder geven omwonenden aan dat ze zich overvallen voelen door evenementen en dat het college (structureel) de evenementenvergunning laat verleent of bekendmaakt waardoor het geen zin meer heeft om bezwaar te maken. Bovendien kunnen klachten ook pas tijdens het evenement ontstaan. Omwonenden klagen erover dat ze met hun melding dan van het kastje naar de muur worden gestuurd of dat zij het gevoel hebben dat de gemeente onvoldoende omgaat met hun klachten. Als we kijken naar de andere kant, de kant van de gemeenteambtenaren, zien we daar dillema’s. Zo geven ambtenaren aan dat de gemeenteraad evenementen heel belangrijk vindt, dat tijdige besluitvorming soms heel lastig is of dat de communicatie helaas niet altijd goed verloopt terwijl de gemeente dit wel belangrijk vindt. Naar aanleiding van voorgaande klachten en signalen heeft de Nationale ombudsman een rapport geschreven waarin hij ingaat op de vraag of gemeenten behoorlijk omgaan met omwonenden van evenementen.
De klachten in de vijf fases van de evenementencyclus
Gebleken is dat de klachten ontstaan in verschillende fases van het evenementenproces. De ombudsman maakt dit inzichtelijk door vijf fases te onderscheiden in de evenementencyclus:
· Fase 1 Beleid: de gemeente betrekt omwonenden niet bij de totstandkoming van beleid dat hun direct raakt;
· Fase 2 Initiatief: de gemeente/ organisator vergeet omwonenden op tijd te informeren over een evenement;
· Fase 3 Besluit: door late besluitvorming is een bezwaar niet meer effectief;
· Fase 4 Evenement en fase 5 Evaluatie: omwonenden kunnen nergens terecht met hun meldingen en klachten of er wordt niets mee gedaan.
De rol van de gemeente bij evenementen is geen makkelijke rol. De gemeente dient namelijk de belangen van al haar inwoners maar deze belangen kan de gemeente niet altijd tegemoetkomen omdat de belangen soms tegenstrijdig zijn. Op een gegeven moment zullen er knopen door gehakt moeten worden en dit kan leiden tot spanning in de relatie tussen omwonenden en de gemeente. Hoe kan de gemeente er dan voor zorgen dat deze spanning zo minimaal mogelijk blijft?
Hoe dan wel?
De ombudsman beantwoordt deze vraag door te zeggen dat de gemeente, naast dat er verwacht wordt dat zij de letter van de wet volgt, ook behoorlijk dient op te treden als overheid. Onder behoorlijk overheidsoptreden verstaat de ombudsman dat de gemeente zich betrokken en oplossingsgericht opstelt in alle vijf de fasen. Ter beeldvorming volgen er nu enkele voorbeelden welke de ombudsman ziet als een betrokken en oplossingsgerichte houding.
· De gemeente is betrokken bij al haar inwoners en laat dit zien;
· De gemeente weet wat de verschillende gezichtspunten zijn van haar inwoners en baseert daarop haar afwegingen;
· De gemeente werkt samen met partijen binnen en buiten de gemeente;
· De gemeente stuurt haar burgers niet van het kastje naar de muur;
· De gemeente beschikt over een oplossingsgerichte houding;
· De gemeente weet de behoeftes en zorgen van de omwonenden;
· De gemeente maakt afspraken met de organisator over de rolverdeling en de gemeente heeft een rol als de organisator niet doet wat is afgesproken;
· De gemeente dient zorg te dragen voor een aanspreekpunt bij de gemeente.
Conclusie
We begonnen dit artikel met de vraag: Hoe dient de gemeente om te gaan met (verschillende) belangen van omwonenden bij het evenementenproces? De conclusie is dat de gemeente een betrokken en oplossingsgerichte houding dient te hebben in het gehele evenementenproces. Deze opstelling kan zich uiten in vele verschillende voorbeelden en in verschillende fases. We zijn nu in een periode dat de evenementen weer vol op gang komen. Wanneer het einde van het evenementenseizoen aanbreekt, zal het een goed moment zijn om een evaluatie te houden. Hoe betrokken en oplossingsgericht is jouw gemeente naar omwonenden?