Pilots
In 2023 is er een pilot Verkeershandhaving van het ministerie van Justitie en Veiligheid uitgevoerd door vijf gemeenten: Breda, Harderwijk, Schouwen-Duiveland, Venlo en Zaanstad. Deze vijf gemeenten deden, na de positieve evaluatie van een eerdere pilot in Utrecht uit 2021, mee aan de pilot om de verkeersveiligheid binnen de gemeenten te vergroten. Het idee erachter is dat met meer handhaving fietsers en voetgangers zich beter aan de verkeersregels houden.
De pilot die in Utrecht heeft plaatsgevonden, heeft geleid tot 4400 boetes in 25 weken. Dit zijn meer boetes dan door de politie zijn uitgedeeld in 2018, 2019 en 2020 bij elkaar.
De drie verkeersovertredingen waar de pilots op gericht waren:
- Het niet voeren van (de juiste) verlichting op de fiets;
- Het gebruiken van een telefoon op de fiets;
- Het niet stoppen voor een rood verkeerslicht door fietsers en voetgangers.
Landelijke bevoegdheid
Na een jarenlange stijging van het aantal verkeersslachtoffers is in april 2023 een geleidelijke daling gezien. Volgens de minister van Justitie en Veiligheid hebben bovengenoemde verbrede pilots een positieve bijdrage geleverd aan de verkeersveiligheid en dus het aantal verminderen van verkeersslachtoffers. Daarom zijn de bovengenoemde drie verkeersovertredingen opgenomen in de Regeling domeinlijsten buitengewoon opsporingsambtenaar. Dit betekent dat alle boa's domein I bevoegd kunnen zijn om te handhaven op de drie bovenstaande verkeersovertredingen voor fietsers en voetgangers.
Handhavingsarrangement
Er is wel een voorwaarde voor het handhaven van deze drie verkeersovertredingen door boa’s en dat is dat het Openbaar Ministerie, de politie en de gemeente samen een gedeeld handhavingsarrangement moeten opstellen. Dit handhavingsarrangement maakt inzichtelijk door wie, wanneer, met welk juridisch instrumentatrium en met welke consequenties er mag worden opgetreden.