Je hebt een functioneringsgesprek of een vervelend gesprek en je wil dit gesprek eigenlijk opnemen. Je wilt tegelijkertijd ook niet dat de persoon tegenover je weet dat je het gesprek opneemt. Je wilt dit gesprek eigenlijk stiekem opnemen. Hoe pak je dit aan? Waar moet je je aanhouden als je opnames van gesprekken hebt gemaakt? Mag je gepast en ongepast het gesprek aan iedereen laten horen? Komt de privacy dan om de hoek kijken? Op deze vragen gaan we in dit artikel wat dieper in.
Juridisch strafbaar?
Het opnemen van een gesprek waarbij jij een deelname vanuit maakt, is juridisch niet strafbaar. Artikel 139a lid 1 Wetboek van Strafrecht geeft aan dat het opnemen van gesprekken strafbaar is wanneer de persoon die de gespreksopname maakt zelf geen deelname van het gesprek uit maakt. Wanneer je als deelnemer niet meedoet aan het gesprek, wordt dit gezien als het afluisteren van het gesprek. Je hoeft dus als deelnemer zijnde van het gesprek geen goedkeuring te vragen om het gesprek op te nemen of überhaupt aan te geven dat je het gesprek gaat opnemen. Wat als jij aangeeft dat je het gesprek toch wilt opnemen en de persoon tegenover je wil dit niet? Dan kan de persoon tegenover je dit gesprek staken. Als werkgever mag je dus ook een gesprek opnemen, maar je mag als werkgever op deze manier je werknemer niet controleren, want dan ga je je doel voorbij.
Privacywetgeving
Zowel op grond van artikel 6 lid 1 sub a Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG) als artikel 10 Grondwet is het verboden om zonder enige toestemming geluidsopnames openbaar te maken. Onder openbaar verstaan we wanneer het voor een ieder toegankelijk is, zoals de sociale media: Instagram, Facebook of TikTok. De persoon die geen toestemming heeft gegeven om het geluidsopname openbaar te zetten, kan het in dit geval aanvechten en een beroep doen op schending van de persoonlijke levenssfeer. Dit valt dan onder het verrichten van een onrechtmatige daad.
Geluidsopname als bewijsmateriaal
De geluidsopname kan in zekere zin als bewijsmateriaal gebruikt worden in civiele procedures. De civiele zaak geeft namelijk weer dat in eerste aanleg al het bewijs toelaatbaar is. Dit wil zeggen dat de rechter zelf bepaalt wat hij als bewijs gaat gebruiken en hoe de beoordeling zal zijn. Door de jaren heen zijn er verschillende uitspraken geweest waarbij is aangetoond dat een gespreksopname die stiekem is gemaakt, een effectief bewijsmiddel kan zijn voor een werknemer. De geluidsopname wordt door de rechters vaak als bewijsmiddel geaccepteerd in de procedures. In de jurisprudentie wordt een algemene lijn getrokken door de rechters, omdat zij naar alle omstandigheden kijken waarin de werknemer is in beland. Ook wordt er gekeken hoeveel werknemers tegenover de werkgever hebben gestaan en hierdoor is er vaak meer begrip vanuit de rechters over het feit dat er stiekem geluidsopnames worden gemaakt. We kunnen zeggen dat het stiekem opnemen van gesprekken ‘ongepast’ of ‘ongemanierd’ kan zijn, maar in sommige situaties kan dit ook zeker begrijpelijk zijn.
Gevolg van stiekem opnemen voor een werknemer
Wanneer er stiekem geluidsopnames worden gemaakt, waarbij de werkgever lucht van heeft gekregen, kan om die reden het dienstverband worden beëindigd. De geluidsopnames kunnen in het ergste geval als dreig- en/of chantagemiddel worden gebruikt door de werknemer. Er kan dan sprake zijn van een verstoorde verhouding en/of verwijtbaarheid, zie uitspraak van 28 oktober 2021. Daarnaast kan er bij de kantonrechter aangegeven worden dat er diverse andere redenen zijn voor ontslag.
Conclusie
We kunnen concluderen dat het stiekem opnemen van geluidopnames niet strafbaar is, maar voor een goede verstandhouding tussen werkgever en werknemer is het raadzaam om te melden, wanneer er geluidsopnames worden gemaakt. Het openbaar maken van deze geluidsopnames is echter wel strafbaar, omdat de privacy van de tegenpartij wordt geschonden. Je kan als werkgever het opnemen van gesprekken kenbaar en bespreekbaar maken of hierover een eigen beleid op stellen.