Vorige maand is een artikel geschreven over het initiatiefvoorstel Veilige jaarwisseling. Het initiatiefvoorstel bepaalt dat het afsteken of bezitten van vuurwerk dat verboden is als gevaarlijk wordt gezien en daarvoor strafbaar wordt gesteld. Daarnaast krijgen burgemeesters de bevoegdheid om een ontheffing te verlenen aan georganiseerde groepen burgers, om tijdens de jaarwisseling toch op een veilige en verantwoorde manier op een daartoe aangewezen plek, toegestaan vuurwerk af te steken. Het benoemde artikel werd afgesloten met een standpunt van de politie over het handhaven: er moet samen met gemeenten en andere partners een concreet handhavingsplan opgesteld worden om de invoering van een algeheel verbod tot een succes te maken.
Het ministerie van Justitie en Veiligheid heeft dit handhavingsplan jaarwisseling afgelopen maand gepubliceerd met als doel een veilige jaarwisseling. Doel is tot een minimum beperken van incidenten en effectief en proportioneel aanpakken van overtredingen van de Wet veilige jaarwisseling.
In samenwerking met het Openbaar Ministerie, de politie, het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat waaronder, de Inspectie Leefomgeving en Transport, gemeenten, Omgevingsdiensten en andere relevante partners, is het handhavingsplan ontwikkeld om handvatten te geven aan gemeenten, politie en andere betrokken partners. Daarbij is een projectmatige aanpak gekozen in de vorm van een expert- en regiegroep samengesteld. Het lokale gezag kan deze handvatten gebruiken bij het opstellen en uitvoeren van een lokaal veiligheidsplan.
Dit en andere handvatten (zie ook H3 Juridisch kader, Handhavingsplan jaarwisseling) worden beschreven door middel van maatregelen die gebruikt kunnen worden bij de voorbereiding en uitvoering van komende jaarwisseling (2025/2026) met de huidige regelgeving. Bovendien worden er aanvullende maatregelen beschreven die ingezet kunnen worden bij de volgende jaar (2026/2027), wanneer er een landelijk vuurwerkverbod voor consumenten (met uitzondering van F1-vuurwerk) geldt.
De maatregelen in het handhavingsplan zijn opgedeeld in verschillende thema’s: preventie, opsporing, handhaving, grensregio’s, internationaal en communicatie. Deze thema’s zijn verder uitgewerkt door een beschrijving te geven van de huidige inzet en aanpak, best practices en aanvullende acties. Het lokale gezag kan zich hierdoor laten inspireren en maatregelen meenemen binnen de eigen gemeente. Naast de uitwerkingen van deze thema’s is er ook een hoofdstuk gewijd aan acties die met voorrang worden opgepakt, zoals inzicht in nalevingsgedrag, aanpakken van de onlinehandel in vuurwerk en integraal samenwerken. Andere hoofdstukken gaan over het juridische kader met de relevante wet- en regelgeving, doelgroepen waarop gefocust wordt en de diverse samenwerkingen/aanvullende aanpakken die een samenhang hebben met dit plan.
De aangekondigde algemene maatregel van bestuur (AMvB), is nog niet vastgesteld. Hierin staat in het concept de ontheffingsmogelijkheid uitgewerkt. Als dit besluit definitief is zal het handhavingsplan vast geactualiseerd en zullen de uitkomsten van de uitvoeringstoetsen worden meengenomen. De uitvoeringstoetsen bestaat onder andere uit het verkrijgen van een concreter beeld over de noodzakelijke inzet van de politie na het invoeren van een algeheel vuurwerkverbod.