De laatste weken zijn er in Nederland ‘s nachts meerdere explosies geweest. In onder andere Amsterdam, Den Haag en Rotterdam vonden explosies bij woningen en panden plaats. De vele explosies lijken een structureel probleem en daarom willen burgemeesters duidelijkere regels wanneer zij woningen en/of panden mogen sluiten. Gemeenten in de regio Midden-Nederland hebben dit extra benadrukt door een brandbrief te schrijven aan minister van Justitie en Veiligheid Yesilgöz-Zegerius. Aan deze oproep wordt gehoor gegeven door onder andere een wetsvoorstel.
Vorige maand is er door ons een artikel geschreven over het heropenen van een pand die voor onbepaalde tijd is gesloten. De conclusie hiervan was dat er steeds zwaardere eisen gesteld mogen worden aan de onderbouwing van de burgemeester om een pand gesloten te houden. In dit artikel wordt er in gegaan op de ruimere mogelijkheden om een woning eerder te sluiten.
Het wetsvoorstel
Het wetsvoorstel ‘uitbreiding van de sluitingsbevoegdheid van de burgemeester en de gezaghebber ter handhaving van de openbare orde’ wijzigt de Gemeentewet. Met dit wetsvoorstel krijgen burgemeesters en gezaghebbers van de openbare lichamen Bonaire, Sint Eustatius en Saba uitgebreidere mogelijkheden om woningen of voor publiek niet toegankelijke lokalen en bijhorende erven te sluiten.
Burgemeesters en gezaghebbers proberen door middel van het (tijdelijk) sluiten van een woning het gevaar voor de bewoners en omgeving te voorkomen. Door het sluiten van een woning kan er geprobeerd worden om de rust in de buurt terug te brengen.
In het coalitieakkoord ‘Omzien naar elkaar, vooruitkijken naar de toekomst’ van dit kabinet is eerder beschreven dat door onder andere aanpassingen van de wetgeving de aanpak van ondermijning verstevigd moet worden. Op dit moment hebben burgermeesters en gezaghebbers bevoegdheden om handhavend op te treden bij beschietingen van een pand of als er groot gevaar dreigt voor inwoners via een noodbevel. Bij de rechter houdt een sluiting via een noodbevel niet altijd stand. Er moet namelijk sprake zijn van ernstige overlast in de woning zelf.
Twee sluitingsgronden worden aan de Gemeentewet toegevoegd om burgemeesters en gezaghebbers meer bevoegdheden te geven. De eerste sluitingsgrond betreft het sluiten van een woning als de openbare orde rond de woning wordt of is verstoord door ernstig geweld, bedreiging met ernstig geweld of ernstige vrees voor ernstig geweld bestaat. Als voorbeeld kan worden gegeven beschietingen van de woning of schietpartijen rondom het pand. De tweede sluitingsgrond is het aantreffen van een wapen in een woning. Als hierdoor de openbare orde rond de woning is of wordt verstoord of ernstige vrees hiervoor bestaat dan mag de burgemeester of gezaghebber de woning sluiten. In dit voorstel wordt rekening gehouden met verhuurders die buitengerechtelijk kunnen ontbinden en daarbij kan er onteigening van een gebouw zijn.
Vervolg
Op 23 mei 2023 hebben 133 Tweede Kamerleden vóór het wetsvoorstel gestemd. Dit betekent dat het wetsvoorstel is aangenomen. Nu is het aan de Eerste Kamer om te stemmen over het wetsvoorstel. Dit gebeurt na het schriftelijke onderzoek dat eerst plaatsvindt. Kortom het duurt nog even voordat de wet daadwerkelijk in werking zal treden.