De kijk van de minister op dit fenomeen
Minister Grapperhaus meldt in zijn reactie op de vragen op 28 augustus 2019 hierover o.a. het volgende: “Gemeenten zijn op grond van artikel 121 en 149 van de Gemeentewet bevoegd tot het maken van (aanvullende) verordeningen, voor zover deze niet in strijd zijn met hogere regelingen. Het gebruik van drugs in de openbare ruimte kan gevoelens van onbehagen en onveiligheid bij burgers oproepen. Veel gemeenten hebben daarom in de Apv een verbod om op of aan de openbare weg drugs te gebruiken. De gemeenten dienen daarbij het belang van handhaving van de openbare orde. Omdat de gemeenten met dat verbod een ander belang nastreven dan het belang van bescherming van de volksgezondheid uit de Opiumwet, zijn gemeenten daartoe bevoegd, zo blijkt expliciet uit een arrest van de Hoge Raad van 13 oktober 2015. De in de Apvs genoemde verboden zien alleen op het gebruik in de openbare ruimte; het gebruik in de privésfeer blijft onverminderd niet strafbaar.”
In zijn reactie op de slotvraag – welke acties de minister bereid is te nemen om gemeenten te helpen de juiste maatregelen te treffen tegen overlast, zonder dat daarmee de Opiumwet doorkruist wordt – biedt de minister de nodige ruimte aan gemeenten: “Onder verwijzing naar mijn vorige antwoorden stel ik vast dat het gebruik van drugs in de openbare ruimte lokaal verboden kan worden door gemeenten zonder dat de Opiumwet juridisch wordt doorkruist. De gemeenten zijn zelf het beste in staat om in te schatten welke maatregelen daarvoor, gelet op de plaatselijke problematiek en behoeften, moeten worden genomen.”
Zijn reactie sluit mooi aan bij een eerder artikel van ons over handhavend optreden tegen drugs in de openbare ruimte, zij het dat het daar ging om drugshandel op straat. Rechtbank Gelderland heeft op 25 april 2019 een uitspraak gedaan over deze manier van handhavend optreden naar aanleiding van een overtreding van het Apv-artikel, waarin vrij vertaald staat dat drugs dealen op straat verboden is. Ook daar hebben wij een artikel aan gewijd.
Voldoende steun voor Veluwse methode
Veel gemeenten hebben daarnaast een verbodsartikel in de Apv staan dat kortgezegd ziet op het verbod om drugs op straat te gebruiken. Tegen overtreding van dat verbod kan door gemeenten handhavend worden opgetreden. Een mooie manier om dit te doen, is om gebruik te maken van het Veluwse model. Denk aan handhavend optreden door middel van het opleggen van een last onder dwangsom aan de overtreder van de bepaling. Uit de eerdergenoemde uitspraak vloeit namelijk voort dat net als de minister voor Rechtsbescherming ook de rechtbank Gelderland geen bezwaren ziet tegen het Veluwse model. Kortom, er is voldoende steun voor gemeenten vanuit de rechtspraak en vanuit Den Haag.