Woensdag 15 december 2021 is het coalitieakkoord 2021-2025 van de VVD, D66, CDA en de ChristenUnie overhandigd. Hierin staan de gemaakte afspraken tussen de politieke partijen die samen een nieuw kabinet willen vormen. In dit artikel gaan we in op de relevante informatie vanuit het coalitieakkoord voor wat betreft veiligheid en gemeenten.
Veiligheid
In deze paragraaf gaan we in op de verschillende onderwerpen omtrent veiligheid, zoals ondermijning, preventie, drugs en mensenhandel / prostitutie en benoemen hierbij de relevante afspraken vanuit het coalitieakkoord.
1. Algemeen
- De samenwerking tussen de politie en de buitengewoonopsporingsambtenaren (boa’s) wordt verder geprofessionaliseerd;
- De Tweede Kamer krijgt meer geld voor eigen onderzoek en juridische adviezen. De vier partijen willen dat het nieuwe kabinet ruimer informatie deelt met de Tweede Kamer en meer stukken openbaar maakt. Toezichthouders zoals de Autoriteit Persoonsgegevens, de Algemene Rekenkamer en de verschillende inspecties, krijgen meer geld.
2. Ondermijning
- Het afgepakte geld van criminelen krijgt zo veel mogelijk een publieke bestemming, met name in de wijken die het meest lijden onder de criminaliteit;
- Het stelsel van bewaken en beveiligen wordt verbeterd voor o.a. de bestuurders, advocaten en andere hoeders van de rechtsstaat;
- Het verbeteren van de samenwerking tussen (lokale) partijen en het uitwisselen van gegevens door het waarborgen van de grondslagen van de gegevensuitwisseling.
3. Preventie
- Er komt een brede, domein overschrijdende wijkaanpak ter bevordering van de leefbaarheid en veiligheid. Dit om te voorkomen dat jongeren de criminaliteit ingaan;
- Door in te zetten op een brede preventie-aanpak, via onder meer jeugdwerkers, voorkomen dat jongeren afglijden naar de criminaliteit of na een overtreding draaideurcriminelen worden;
- Verkeersveiligheid blijft daarnaast een speerpunt in het beleid. Samen met de gemeenten wordt bezien waar binnen de bebouwde kom de maximumsnelheid zinvol verlaagd kan worden naar 30 km/uur.
4. Drugs
- Ter voorkoming van problematisch gebruik van drugs wordt er intensiever ingezet op een actieve en effectieve preventieaanpak, in het bijzonder ter bescherming van kwetsbare jongeren;
- De experimenten op basis van de Wet experiment gesloten coffeeshopketen worden voortgezet en uitgebreid met een grote stad. Het evaluatie-verslag over de experimenten wordt in 2024 aan de Kamers gezonden, uitkomst hiervan is leidend.
5. Mensenhandel / prostitutie:
- De Wet regulering sekswerk (Wrs) wordt ingevoerd. Deze wet bestaat in de kern uit een landelijke vergunningplicht en een landelijk register. Daarnaast wordt de bestuurlijke boete voor sekswerkers uit het voorstel geschrapt, dit zodat de sekswerkers zonder vergunning ook om hulp en voorlichting durven de vragen. Ook wordt de strafbaarstelling voor klanten die een melding of aangifte doen uit het voorstel geschrapt.
Gemeenten
Deze paragraaf ziet in op de relevante informatie voor de medewerkers van gemeenten. De deelonderwerpen hierbij zijn winkelstraten en woningen.
1. Algemeen
- Gemeenten krijgen meer mogelijkheden om laaggeletterdheid aan te pakken;
- Op lokaal niveau worden de mogelijkheden voor burgerparticipatie en burgerinitiatieven gestimuleerd. Bijvoorbeeld het uitdaagrecht waarbij mensen de mogelijkheid hebben om publieke taken over te nemen van de gemeenten, met de publieke middelen die hiervoor nodig zijn;
- Burgers moeten altijd in persoonlijk contact kunnen komen met de overheid, vindt de coalitie. Wetten moeten worden getoetst aan de "menselijke maat". Burgers mogen niet meer zomaar als fraudeur aangemerkt worden, zoals bij de toeslagaffaire.
2. Winkelstraten
- Een bruisende winkelstraat is cruciaal voor de leefbaarheid in dorpen en steden. Het kabinet gaat samen met lokale overheden aan de slag om leegstand tegen te gaan en de samenwerking tussen retail, horeca en cultuur te stimuleren. Toerisme krijgt een volwaardige plek in het economisch beleid, waarbij ingezet wordt op spreiding;
- Het toestaan van mengformules door het reguleren van ‘blurring’ in winkelgebieden op een verantwoorde manier waarbij er streng wordt toegezien op alcoholmisbruik. Blurring is de vermenging van de horecafunctie met culturele instellingen, dienstverlening en winkels.
3. Woningen
- Er gaat speciale aandacht uit naar de bouw van woningen voor starters, senioren en middeninkomens. Met het oog op de acute tekorten aan woningen voor studenten, spoedzoekers, arbeidsmigranten en daklozen is het streven om jaarlijks 15.000 tijdelijke woningen te bouwen en 15.000 eenheden extra te bereiken via transformatie van kantoren tot woningen. Er wordt ook meer ruimte gecreëerd voor alternatieve woonvormen en coöperatieve woonprojecten die door bewoners zelf worden ontwikkeld. Het Rijk neemt meer verantwoordelijkheid voor de huisvesting van statushouders door met regionale afspraken over tijdelijke woningen de druk op gemeenten te verlichten. Procedures voor het plaatsen van tijdelijke woningen worden verder vergemakkelijkt;
- Een minister voor Volkshuisvesting & Ruimtelijk Ordening (VRO) ondersteunt gemeenten en provincies in het bepalen van woningbouwlocaties en maakt prestatieafspraken met hen. Het Bouwbesluit wordt verbeterd en belemmeringen voor woningbouw worden weggenomen;
- Om financiële knelpunten in de grondexploitatie bij specifieke projecten op te lossen wordt de woningbouwimpuls en de regeling inzake het Volkshuisvestingsfonds verlengd. Er blijft tevens voldoende aandacht voor de krimpregio’s;
- Door de invoering van een meldplicht, registratieplicht of verhuurvergunning, met name voor de grotere verhuurders, wordt er aan gemeenten de mogelijkheid gegeven om discriminatie en malafide verhuurders gerichter aan te pakken. In juni 2021 schreven we een artikel over deze wetswijziging van de Huisvestingswet.
De komende regeringsperiode zal nog moeten uitwijzen of de doelstellingen bereikt worden vanuit het coalitieakkoord ‘'Omzien naar elkaar, vooruitkijken naar de toekomst’. En hoe uiteindelijk gemeenten hier op in kunnen spelen.